Natuurlijke vijanden van de bladluis

Akkerbouwer Peter Harry Mulder teelt aardappels, bieten en graan. Hij probeert zoveel mogelijk rekening te houden met de natuur. Daarbij stimuleert hij biodiversiteit. Onder andere door gebruik te maken van bufferstroken. Er is zo volop ruimte voor insecten en weidevogels. Door het stimuleren van nuttige insecten en weidevogels creëert hij een natuurlijke vorm van gewasbescherming. Dit maakt het mogelijk om insecticidenvrij te telen.

(Een akkerlandschap. In de verte rijdt een blauwe tractor. Een bord met daarop: De Boer op Noord. Een brug en enkele fietsers die langs het water fietsen. Beeldtekst: Op weg naar een natuurinclusieve landbouw: akkerbouwer Peter Harry Mulder:)

OPGEWEKTE MUZIEK

PETER HARRY MULDER: Ik ben Peter Harry Mulder, akkerbouwer in Muntendam.
Ik heb een veenkoloniaal bedrijfstype met vijftig procent zetmeelaardappels ongeveer tien procent, twaalf procent bieten en de rest is granen en dat bestaat weer uit wintertarwe en zomergerst.

(Met een schop in de hand loopt Mulder naar een kale akker. Naast de akker loopt een sloot en in de aarde zijn lange lijnen getrokken.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

Ik probeer natuurinclusief landbouw te doen.
Een belangrijke drijfveer is dat ik ook passie heb voor akkernatuur, akkervogels en zo ben ik een aantal jaren geleden begonnen om minder insecticiden te gebruiken omdat je daarmee veel meer insecten overhoudt in het open akkerlandschap en dat is weer gunstig voor akkervogels zoals patrijzen en veldleeuweriken enzovoort.
En, euh, maar ja, je wilt natuurlijk geen problemen hebben met bladluizen in je gewassen dus er moeten ook wat aanpassingen in het veld zijn of op je percelen zijn om toch echt een betrouwbare, natuurlijke plaagbeheersing te krijgen van de bladluis, en dat lukt mij nou inmiddels vijf jaar.
Ik ben vijf jaar insecticidevrij en vorig jaar ook neonicotinoïden.

(In een uitgestrekt weidelandschap doet de wind het hoge gras heen en weer dansen.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

Deze strook, die zorgt er dan voor dat er veel zweefvliegen, lieveheersbeestjes gaasvliegen, sluipwespen, allerlei soorten, maar ook kevertjes allerlei soorten insecten ontwikkelen die van daaruit het gerstperceel ingaan, op zoek naar bladluizen.
En die nuttige insecten, die kunnen op die manier een bladluizenexplosie voorkomen.
Nou, en dat is natuurlijk echt wat je wil. Je wil geen insecticiden gebruiken omdat daar de veldleeuwerik en de gele kwikstaart want het wemelt hier van de gelekwikstaart-nestjes op het moment en twee paartjes veldleeuweriken, die wil je zoveel mogelijk insectenvoedsel gunnen.
Die invulling van agrarisch natuurbeheer, dat is dus met akkerranden.
Ik heb nu in de tweede contractperiode opgeschaald naar dertien procent van m'n bedrijfsareaal.
Dat is erg veel, maar de vergoeding is ook dermate interessant dat het opweegt tegen de gederfde inkomsten.

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

(Hoog in de lucht vliegt een vogel onder hoogspanningskabels door.)

(Een insect op een grasspriet wordt door elkaar geschud wanneer de wind opsteekt. Een strook van uitgedroogd gras midden in een wei.)

Je kan op je eigen bedrijf, op perceelsniveau kun je dus met akkerranden en bloemenranden wat doen maar je kan nog veel meer doen door op gebiedsniveau te gaan kijken.
Dat betekent dat je dan ook andere partijen erbij inschakelt zoals een gemeente, een waterschap, nutsbedrijven.
Die hebben heel vaak gronden in beheer waar niks mee gedaan wordt of juist heel vaak gemaaid of geklepeld wordt maar daar kun je dus ook een andere invulling aan geven wat ons als boer helpt, zeg maar, om te streven naar insecticidevrij.
Dus dat je zonder Dat je op een natuurlijke manier de bladluizen in je gewassen kan bestrijden.
Ook van hen kun je een verantwoordelijkheid verwachten als je over het totaal bekijkt dat de landbouw natuurinclusiever moet.
Ook die partijen kunnen daar een belangrijke rol in spelen.

(Hoge grassen bewegen heen en weer in de wind.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

Wat je hier ziet, is een overhoekje ontstaan in ruilverkaveling.
Dat is eigenlijk een begrazingsweide met een aantal lakenvelders erop en die zorgen ervoor dat er kort gras is, maar de mest trekt weer veel insecten aan onder andere mestkevers. En het kort houden, dat betekent ook dat insecten makkelijk voor akkervogels te vinden zijn en het geeft beroepsgelegenheid.
Kortom, het brengt alles bij elkaar, alle elementen bij elkaar plus dat de burger dit soort inrichtingen hartstikke waardeert.

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

(Naast een wei staat een geïllustreerd informatiebord met de titel: Boerenbuitengebied.)

Hier zie je nog een ingezaaid wintervoedselveldje.
Dat is een mengsel van granen en wat kruiden erin.
Dat zijn granen die dus niet in augustus geoogst worden maar de hele herfst en winter, komende winter blijven staan.
En dit ligt heel mooi dicht dus bij die struiken en daardoor is het hartstikke aantrekkelijk voor vele zangvogels die 's winters hier hun voedsel uit halen.
En als er, euh, als er paniek is, dan vluchten ze met z'n allen in de struiken en als het gevaar geweken is, komen ze weer terug naar zo'n wintervoedselveld.

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

(De wind speelt nog steeds door de hoge grassen en raast over een dichtbegroeid weiland. Boven de sloot vliegen kleine insecten.)

Elementen zoals een akkerrand, een bloemenrand en struiken dat alles met elkaar betekent biodiversiteitsherstel.
En dat hoeft niet zoveel te kosten. Als je daarop let dan zijn er vaak meer mogelijkheden dan dat je nu zo op het oog bij stilstaat.

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT NOG EVEN VERDER EN EBT DAN WEG

(Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Beeldtekst: Meer informatie over de bedrijfsvoering van Peter Harry Mulder is te vinden op de factsheets over natuurinclusieve landbouw. Deze staan ook op Groen Kennisnet. Op weg naar een natuurinclusieve landbouw.)

(Regie: Joris van der Kamp. Techniek: Roald ten Hagen. Producent: In2Content. Copyright 2018.)

Publicatiedatum op deze site: 30 september 2019

Dit verhaal is onderdeel van een serie artikelen voor deze website (tussen 2019 en 2021) waarin agrarisch ondernemers vertellen hoe zij werken aan de omslag naar kringlooplandbouw. Op Groeien naar morgen lees je verhalen van agrariërs die stappen zetten en maak je kennis met de Demobedrijven.